دولت سایه تک نفره عبدالناصر همتی برای دولت رئیسی!

ابراهیم رئیسی بی‌دردسر رئیس‌جمهور شد، شورای نگهبان در رویکردی سخت‌گیرانه نه‌تنها اصلاح‌طلبان اسم و رسم‌دار و شاخص که حتی برخی اصول‌گرایان و اعتدالیون باسابقه‌ای چون علی لاریجانی را هم ردّ صلاحیت کرد تا کار برای کاندیدایی به نام ابراهیم رئیسی راحت شود.

سودای همتی برای کاندیداتوری در ۱۴۰۴

رئیسی در کنار چند کاندیدای نزدیک و هم‌فکر با خود و دو کاندیدای منتسب به اصلاح‌طلبان وارد گود رقابت شد و گرچه چندین‌بار تحصیلاتش از سوی مهرعلیزاده به چالش کشیده شد؛ اما رقیب اصلی او در انتخابات کسی نبود جز «عبدالناصر همتی».

کاندیدایی که آن روزها هنوز معاون دولت روحانی بود اما حامی جدی در دولت نداشت و به جز کارگزارانی‌ها و طیف محدودی از اصلاح‌طلبان کسی حامی او نبود.

باوجوداین، همتی در ایام رقابت‌های انتخاباتی به عنوان عضوی از دولت روحانی بارها و بارها مورد نقدهای تند و تیز کاندیداهای اصول‌گرا خاصه علیرضا زاکانی قرار گرفت و در نهایت نتوانست رأی حضور در پاستور را کسب کند. این شکست اما پایان راه همتی برای رسیدن به پاستور نبوده و او خیالاتی در سر دارد؛ خیالاتی معطوف به انتخابات ۱۴۰۴.

سکوت مدت‌دار اصلاح‌طلبان

دراین‌میان گرچه تصور می‌شد با کنار رفتن اصلاح‌طلبان از قدرت آنها تبدیل به منتقدان دولت شوند و نقش دولت در سایه یا اپوزیسیون دولت را ایفا کنند؛ اما شواهد نشان می‌دهد اصلاح‌طلبان فعلاً در حال دادن فرصت به دولت هستند و منتظرند تا در بزنگاهی که شاید چند ماه دیگر باشد استارت نقد دولت را بزنند.

با وجود سکوت نصفه و نیمه اصلاح‌طلبان، اما دولت رئیسی این روزها بدون منتقد جدی نیست و از گوشه و کنار نیز صداهای انتقادی شنیده می‌شود. دراین‌میان اما صدای نقدهای رقیب انتخاباتی او این روزها رساتر و بلندتر از بقیه است؛ نقدهایی که عبدالناصر همتی به تناسب مسائل مختلف طی چند ماه اخیر مطرح کرده تا کم‌کم نامش را به عنوان یک اپوزیسیون دولت یا لیدر دولت سایه به ثبت برساند.

به چالش کشیدن دولت رئیسی از جبهه اقتصادی

او طی چند ماهی که از عمر دولت گذشته نقدهای اقتصادی جدی به عملکرد دولت رئیسی و برخی ادعاهای اقتصادی دولتمردان داشته است؛ آنچنان که به ادعای افزایش چهل درصدی ارزش صادرات نفتی واکنش نشان داد. او که توئیتر را تریبون اصلی نقدهای خود کرده است، درباره افزایش صادرات نفتی نوشته بود؛ «خبر افزایش چهل درصدی ارزش صادرات نفتی ایران خبری امیدبخش و در جهت کاهش تأثیر تحریم‌های ظالمانه بر بودجه و اقتصاد کشور است. قیمت جهانی نفت و فراورده‌های نفتی در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ بیش از شصت درصد افزایش داشته است. سهم دولت سیزدهم در خنثی‌سازی تحریم چقدر بوده است؟»

سؤال همتی حتی کار را به واکنش وزیر نفت دولت رئیسی نیز کشاند و جواد اوجی پاسخ داد؛ «ریاست محترم جمهور به‌درستی از افزایش چهل ‌درصدی میزان صادرات نفت در دولت سیزدهم خبر داده است.»

چند ماه قبل نیز همتی به سخنان احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، واکنش نشان داد. خاندوزی گفته بود دولت سیزدهم در شهریور بدون یک ریال استقراض جدید از بانک مرکزی توانست بودجه خود را تأمین کند و زودتر از پایان شهریور حقوق کارکنان دولت واریز شد». همتی در پاسخ در توئیتی نوشته بود؛ «اعلام شد که از شهریور هیچ‌گونه استقراضی از بانک مرکزی نبوده است. خوب است بدانیم تأمین کسری از طریق فشار به بانک‌ها و صندوق‌های آنها نیز منجر به اضافه‌برداشت سنگین از بانک مرکزی می‌شود که شده است. نتیجه، استقراض غیرمستقیم و بسط پایه پولی است. آمارهای پولی پایان مهر ماه مشخص می‌کند!»

همچنین در مرداد ماه همتی به سخنان رئیسی درباره نظارت جدی‌تر بانک مرکزی بر بانک‌ها واکنش نشان داد و در اینستاگرام خود نوشت: «بانک مرکزی در سه سال گذشته اقدام‌های جدی برای نظارت بر بانک‌ها، رفع ناترازی آنها، ادغام و سرپرستی بانک‌های مشکل‌دار و امهال تسهیلات با رعایت الزامات فقهی و شرعی انجام داد. لازمه تحقق نظارت جدی‌تر بر بانک‌ها به‌ویژه توانگری مالی آنها در اولین قدم تأمین حداقل ۲۵۰ هزار میلیارد تومان سرمایه برای تحقق کفایت سرمایه لازم بانک‌ها و در غیر ‌این‌ صورت محدودسازی تسهیلات تکلیفی دولت به بانک‌ها است که منتظر تحقق وعده اقدام دولت دراین‌زمینه می‌مانیم.»

همتی البته فقط نقدهای اقتصادی به دولت نداشته و یکی از جنجالی‌ترین نقدهای او در واکنش به اخراج دو استاد دانشگاه بود که رئیسی و همسرش را خطاب قرار داد و در توئیتی نوشت؛ «تسویه استادان از دانشگاه‌ها به‌ دلایل سیاسی می‌تواند نشانه تصمیم برای درهم‌ ریختن ساختار نیروی انسانی کشور باشد. اخراج دکتر محمد فاضلی از دانشگاه بهشتی تأسف‌بار است. امیدوارم آقای رئیسی و همسرشان به‌عنوان عضو کمیته جذب این دانشگاه جلوی این‌گونه اقدامات بایستند».

نقدهای هدفمند همتی به دولت رئیسی

«گاه فقط حتی یک رأی؛ آری یک رأی می‌تواند سرنوشت یک ملت را نه برای چهار سال بلکه برای چهل سال آینده تعیین کند.» این بخشی از نامه عبدالناصر همتی به مردم ایران در آخرین ساعات تبلیغات انتخاباتی بود. او در ایام مناظرات نیز بارها بر سرنوشت‌ساز بودن تک‌رأی‌ها تأکید کرده بود و حال این روزها گویا تلاش دارد «تک منتقد» باشد و یک دولت سایه تک‌نفره را تشکیل دهد.

همتی که همچنان از اصلاح‌طلبان به‌خاطر عدم حمایت اکثریتی از او در انتخابات ۱۴۰۰ دلخور است، این روزها تک و تنها و با تریبونی به نام توئیتر یا اینستاگرام تلاش دارد جایگاه یک منتقد و اپوزیسیون دولت و حتی دولت سایه را ایفا کند.

همتی نه مانند سعید جلیلی جلسات دولت سایه برگزار می‌کند نه مانند برخی منتقدان از جنس احمدی‌نژاد بی‌پروا دولت و نظام را به باد نقد می‌گیرد او تلاش دارد از یک مهارت ویژه خود یعنی تسلط بر زیر و بم اقتصاد کشور و آمارهای اقتصادی کشور، دولت رئیسی را از همین نقطه به چالش بکشد.

نقدهای اخیر او به اظهارات رئیس‌جمهور و دولتمردان نشان می‌دهد همتی بنایش را بر این گذاشته که شعارها و وعده‌ها و عملکردهای اقتصادی دولت رئیسی را در چهار سال پیش‌رو زیر ذره‌بین ببرد؛ خاصه که این روزها نقدها به تیم اقتصادی دولت و چندپاره بودن این تیم بالا گرفته است.

شاید این مسیر او را در حالت آماده‌باش برای کاندیداتوری در انتخابات ۱۴۰۴ نگه دارد؛ آماده‌باشی تک‌نفره.